W przeważającej części przypadków za opisywane objawy odpowiedzialny jest stan zapalny jelita grubego - zazwyczaj w przebiegu reakcji alergicznej, tzw. alergiczne zapalenie jelita grubego. Jest to stosunkowo łagodna postać alergii, dotycząca głównie dzieci karmionych piersią, a czynnikami wyzwalającymi reakcję zapalną są alergeny
Nadwrażliwość na pokarm to każda niepożądana reakcja organizmu związana ze spożywaniem pokarmu, u której podłoża leżeć mogą różne mechanizmy patogenetyczne. Podstawowy podział obejmuje niealergiczną nadwrażliwość na pokarm oraz alergię pokarmową. Niealergiczna nadwrażliwość na pokarm może mieć podłoże metaboliczne (np. nietolerancja laktozy, fruktozy, glukozy–galaktozy, galaktozemia), farmakologiczne (np. efekty działania histaminy, tyraminy zawartych w pokarmie), toksyczne (toksyny produkowane w żywności przez bakterie) oraz inne (np. reakcja na substancje dodawane do żywności, takie jak siarczyny itp.).POLECAMY Alergia pokarmowa to niepożądana reakcja powstała w wyniku specyficznej odpowiedzi odpornościowej organizmu na określony pokarm czy pokarmy. Ogólny podział obejmuje odpowiedź IgE-zależną (związaną z przeciwciałami klasy IgE) i IgE-niezależną (związaną z udziałem innych mechanizmów odpornościowych, najczęściej typu IV (komórkową), lub rzadziej typu II i III (według Gella i Coombsa). W niektórych przypadkach chory wykazuje jednocześnie oba wymienione wyżej typy odpowiedzi, tzn. odpowiedź mieszaną (IgE-zależną i IgE-niezależną). Alergia na białka mleka krowiego W ciągu ostatnich kilkunastu lat częstość występowania alergii pokarmowych na świecie, jak również w Polsce, znacznie wzrosła. Częstość występowania alergii pokarmowych u niemowląt i małych dzieci szacuje się na około 6–8% populacji dziecięcej. Najczęściej uczulającymi pokarmami są mleko krowie, jajo kurze, soja, pszenica, orzechy arachidowe, inne orzechy oraz ryby i skorupiaki. Spośród wszystkich tych alergenów, częstość występowania alergii na białka mleka krowiego (ABMK) jest w 1. zdecydowanie najwyższa. Odsetek niemowląt karmionych piersią z ABMK ocenia się na 0,5%, a niemowląt karmionych sztucznie na 1,9–3,2%. Estymacje szacują ten wskaźnik na 2 do 7,5%. Objawy kliniczne ABMK, poza na szczęście rzadkimi przypadkami ciężkiej anafilaksji, dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego, skóry oraz układu oddechowego. Postacie kliniczne ABMK według Kaczmarskiego i wsp. zebrano w tab. 1. Tab. 1. Postacie kliniczne alergii na białka mleka krowiego (według: Kaczmarski i wsp. 2011) Postać kliniczna ABMK Objawy Łagodna lub umiarkowana Atopowe zapalenie skóry Objawy ogólne, takie jak długotrwały niepokój czy kolka jelitowa Częste regurgitacje, wymioty, biegunka, zaparcie, krew w stolcach Niedokrwistość z niedoboru żelaza Inne objawy (rzadko występujące i których gama jest bardzo szeroka, choć nie zawsze ich związek z alergią jest łatwy do udowodnienia) Ciężka Ciężka postać atopowego zapalenia skóry Upośledzenie wzrastania z powodu biegunki, regurgitacji lub wymiotów Zaburzenia przyrostu masy ciała Brak apetytu lub odmowa przyjmowania pokarmów Umiarkowana lub duża utrata krwi ze stolcem Ostry obrzęk krtani (obraz kliniczny podgłośniowego zapalenia krtani) Obturacja oskrzeli (ang. wheezing), astma Inne objawy, takie jak: wstrząs anafilaktyczny, ciężka postać anemii (z niedoboru żelaza), hipoalbuminemia Warto wiedzieć, że 19% dzieci z IgE-zależną ABMK nabywają tolerancję na mleko w wieku czterech lat, 42% w wieku ośmiu lat i 79% w wieku 16 lat. Początkowo tolerancja dotyczy mleka poddanego intensywnej obróbce cieplnej. Dzieci, które tolerują takie mleko, znacznie szybciej „wyrastają” ze swojej alergii niż te, które nie tolerują mleka poddanego intensywnej obróbce cieplnej, a nie tylko pasteryzacji. Dzieci z łagodnymi postaciami ABMK mają większe szanse na nabycie tolerancji niż te z ciężkimi objawami (w tym anafilaktycznymi). Białka mleka krowiego Białka mleka krowiego są zróżnicowaną ilościowo i jakościowo mieszaniną, w której głównym białkiem jest kazeina (ok. 80% białka ogółem), a pozostałą część stanowią białka serwatkowe. Kazeina (wszystkie jej frakcje) i β-laktoglobulina są najsilniej uczulającymi frakcjami białek mleka krowiego. Kto obciążony jest największym ryzykiem ABMK? Ryzyko alergii jest największe u dzieci z rodzinnym wywiadem atopowym, co nie znaczy, że nie może się ona pojawić w rodzinie nieposiadającej żadnych znanych obciążeń atopowych. Ryzyko to w zależności od wywiadu rodzinnego przedstawia tab. 2. Tab. 2. Predyspozycja rodzinna do wystąpienia choroby atopowej (w tym ABMK) u dziecka Choroby atopowe w rodzinie Ryzyko wystąpienia choroby atopowej u dziecka w % Brak 5–15% U jednego z rodziców 20–40% U jednego z rodzeństwa 25–35% U obojga rodziców 40–60% U obojga rodziców ta sama choroba atopowa (astma, atopowe zapalenie skóry itp.) 50–80% Objawy ABMK (i nie tylko na białka mleka krowiego) mogą mieć charakter natychmiastowy związany z reakcją IgE-zależną (powstają w granicach 30 min od spożycia białek mleka krowiego) lub opóźniony związany z odpowiedzią IgE-niezależną (objawy pojawiają się w granicach godzin do dni od kontaktu z białkami mleka krowiego). Niekiedy jednak reakcja może mieć charakter mieszany, natychmiastowy i opóźniony, jak to ma miejsce w przypadku wyprysku atopowego lub eozynofilowego zapalenia przełyku lub żołądka i jelit. Objawy związane z odpowiedzią natychmiastową i opóźnioną zebrano w tab. 3. Tab. 3. Natychmiastowe i opóźnione objawy alergii na białka mleka krowiego Reakcje natychmiastowe Reakcje opóźnione Anafilaksja (wstrząs) Ostra pokrzywka Ostry obrzęk naczynioruchowy Świszczący oddech (skurcz oskrzeli) Ostry nieżyt nosa (spojówek) Suchy kaszel Wymioty Obrzęk krtani Ostry napad astmy oskrzelowej z ciężką niewydolnością oddechową Zespół alergii jamy ustnej (wyjątkowo w okresie niemowlęcym) Atopowe zapalenie skóry Zapalenie odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy – przewlekła łagodna biegunka z krwią w stolcach Zespół zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy Enteropatia z utratą białek i hipoalbuminemią Niedokrwistość z niedoboru żelaza Słabe przyrosty masy ciała (i wtórnie wzrostu) Alergiczne eozynofilowe zapalenie przełyku (potwierdzone biopsją) Alergiczne eozynofilowe zapalenie żołądka i jelita cienkiego (potwierdzone biopsją) Przewlekłe wymioty Choroba refluksowa przełyku* Zaparcie* Kolka jelitowa* Związek objawów oznaczonych * z alergią budzi wciąż szereg kontrowersji. Rozpoznawanie ABMK Rozpoznanie ABMK umożliwiają: dobrze zebrany wywiad, testy skórne, stężenie specyficznych przeciwciał w klasie IgE oraz test karencji i prowokacji. Zasadnicza rola przypada wywiadowi i zwróceniu uwagi na zbieżność spożywania białek mleka krowiego z objawami lub ich zespołami o charakterze natychmiastowym lub opóźnionym zebranym w tab. 3. Istotną rolę, choć zdecydowanie nie decydującą, odgrywają testy skórne prick i/lub oznaczanie swoistych przeciwciał w klasie IgE. Obecność objawów klinicznych wraz z dodatnimi testami skórnymi prick i/lub diagnostycznym stężeniem swoistych przeciwciał przeciw białkom mleka krowiego w klasie IgE czynią rozpoznanie ABMK niemal pewnym. W tab. 4 przedstawiono wartości testów IgE i skórnych, powyżej których wskaźnik predykcji dodatniej wynosi powyżej 95%. Gdy wywiad jest wątpliwy, a testy ujemne, lub gdy testy są dodatnie, a wywiad nieprzekonujący, aby rozwiać wątpliwości diagnostyczne, konieczne jest przeprowadzenie testu prowokacji mlekiem. Może to być test otwarty, niezaślepiony i taki z reguły jest wystarczający. Test z podwójnie ślepą próbą bywa konieczny, gdy próba otwarta nie daje jednoznacznych rozstrzygnięć lub obarczona jest dużą subiektywnością. Testem prowokacji udaje się potwierdzić nie więcej niż 50% rozpoznań ABMK. Tab. 4. Wartości testów IgE i skórnych, powyżej których wskaźnik predykcji dodatniej wynosi powyżej 95% Wskaźnik predykcji swoistych IgE ≥ kU/l ≥ kU/l (Phadia immunoCAP)16 Wszystkie dzieci 15 95 Dzieci ≤ 2 lat 5 95 Wskaźnik predykcji testów prick18 Wielkość bąbla ≥ (mm) ≥ PPV Dzieci > 2 lat 8 95 Dzieci ≤ 2 lat 6 95 Uwaga! W warunkach domowych test prowokacji można przeprowadzić bezpiecznie jedynie w przypadku alergii IgE-niezależnej. We wszystkich innych przypadkach test prowokacji powinien być przeprowadzany w warunkach szpitalnych, i to tylko, gdy są zapewnione warunki do udzielenia natychmiastowej pomocy lub resuscytacji, a u chorego z zespołem zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy spowodowanego białkami pokarmowymi (FPIES) – tylko gdy jeszcze przed testem uzyskano pewny dostęp do żyły. Objawy alergii o umiarkowanym nasileniu u dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym Alergię na białka mleka krowiego u dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym można podejrzewać, gdy po spożyciu tego typu białek pojawią się objawy natychmiastowe (wymioty, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, świszczący oddech, nieżyt nosa, suchy kaszel) lub opóźnione (atopowe zapalenie skóry o średnim lub znacznym nasileniu, biegunka, krew w stolcach, niedokrwistość sideropeniczna, choroba refluksowa przełyku oraz wyjątkowo zaparcie lub kolka niemowlęca). Łagodne reakcje natychmiastowe mogą nastręczać trudności interpretacyjnych, gdyż mogą być wynikiem stanów niemających z alergią żadnego związku. Jeśli jednak da się zauważyć wyraźny związek czasowy ze spożywaniem mleka, to warto odstawić mleko i dalej postępować zgodnie z algorytmem zamieszczonym na ryc. 1. Ryc. 1. Algorytm postępowania u dziecka < 1. karmionego sztucznie, z objawami ABMK o umiarkowanym nasileniu Reakcje o opóźnionym charakterze, zanim jeszcze rozpocznie się postępowanie typowe dla alergii na białka mleka krowiego, należy przede wszystkim różnicować z czynnikami zakaźnymi. W łagodnym atopowym zapaleniu skóry, jeśli tylko nie udaje się dostrzec wyraźnego związku ze spożywaniem mleka a objawami skórnymi, nie jest konieczne rozpoczynanie diagnostyki w kierunku alergii na białka mleka krowiego. Gdy jednak podejrzewamy wyraźny związek spożywania białek mleka krowiego z objawami klinicznymi, należy zalecić 2–4-tygodniową dietę bezmleczną opartą na hydrolizacie białkowym o znacznym stopniu hydrolizy białka (eHF, ang. extensively hydrolyzed formula). Preparaty sojowe (SF ang. soya formula), dawniej dość często zalecane, zgodnie ze stanowiskiem Komitetu ds. Żywienia Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia ESPGHAN (ang. European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition) z 2006 r. nie są obecnie zalecane dla niemowląt poniżej 6. ze względu na wysokie ryzyko współwystępowania obu alergii (u 10–14% dzieci z IgE-zależną ABMK), i dlatego leczeniem pierwszego wyboru powinien być zawsze hydrolizat białkowy o znacznym stopniu hydrolizy. Gdy objawy na diecie eliminacyjnej ustąpią, do pełnego i pewnego rozpoznania potrzebne jest przeprowadzenie próby prowokacji. Dodatni test prowokacji nakazuje zastosowanie dalszej sześciomiesięcznej diety eliminacyjnej i przeprowadzenie ponownego testu prowokacji (zawsze jednak dopiero po 9.–12. Ujemny test prowokacji pozwala bezpiecznie przejść na dietę mleczną. W przypadku znacznego podejrzenia lub potwierdzenia reakcji IgE-zależnej i przy braku poprawy po zastosowaniu eHF wskazane jest próbne zastosowanie, przez 14 dni, mieszanki elementarnej (AAF, ang. amino acid formula). Stosowanie eHF lub AAF jest niezbędne u dzieci do 12. potem nie jest to już zwykle konieczne, ze względu na możliwość i łatwość skomponowania odpowiedniej diety bez substytutów mleka. Są oczywiście dzieci z tak wybiórczymi upodobaniami i na dodatek mało konsekwentnymi lub wygodnymi matkami, że skomponowanie właściwej jakościowo i ilościowo diety nie jest możliwe i wtedy może być wskazane uzupełnianie diety o eHF lub AAF jeszcze po 12. Dziecko z ciężkimi objawami alergii karmione mlekiem modyfikowanym Za ciężkie objawy ABMK o charakterze natychmiastowym uznaje się obrzęk krtani (alergiczne zapalenie krtani), ciężki napad astmy z niewydolnością oddechową oraz anafilaksję (wstrząs), a ciężkimi objawami alergii o charakterze opóźnionym są: przewlekła biegunka i/lub przewlekłe wymioty prowadzące do zaburzeń wzrastania, krwawienie z przewodu pokarmowego z niedokrwistością sideropeniczną, enteropatia z jelitową ucieczką białka i hipoalbuminemią oraz enteropatia eozynofilowa potwierdzona histopatologicznie. Objawy natychmiastowe nakazują niezwłoczne przejście na dietę bezmleczną. Wyjątkowo, u dzieci po 6. i bez objawów jelitowych sięgnąć można po SF, jednak najlepszym wyborem jest eHF. SF i eHF powinny być podawane pod kontrolą lekarską, gdyż i one mogą wywołać reakcje niepożądane. W drugiej kolejności można zastosować AAF. Jeśli zdecydowaliśmy się rozpocząć terapię za pomocą AAF, wtedy po dwóch tygodniach można, pod kontrolą lekarską, dokonać próby przejścia na eHF lub SF. U dzieci z ciężkimi objawami żołądkowo-jelitowymi i zaburzeniami wzrastania, niedokrwistością sideropeniczną lub hipoalbuminemią lub enteropatią eozynofilową wskazane jest rozpoczynanie terapii od AAF i następnie dokonanie próby przejścia na eHF. Łagodne objawy (zapalenie odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy – przewlekła łagodna biegunka z krwią w stolcach) ustępują zwykle po 10–14 dniach terapii, podczas gdy do ustąpienia enteropatii potrzeba zwykle 2–3 tygodni lub nawet więcej. Najwolniej ustępują enteropatie eozynofilowe – potrzeba na to sześciu tygodni lub niekiedy więcej. Dzieci z ciężkimi objawami alergii powinny być prowadzone w ośrodkach referencyjnych. Chorzy z wysokimi, specyficznymi dla białek mleka krowiego stężeniami IgE, objawami anafilaksji lub ciężkimi objawami jelitowymi nie wymagają do pełnej diagnostyki testu prowokacji. Wykonywanie takiego testu w innych okolicznościach możliwe jest nie wcześniej niż po 9–12 miesiącach od ostatniej reakcji, a w przypadku zespołu zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy o ciężkim przebiegu dieta bezmleczna powinna być przestrzegana do 2.–3. Algorytm postępowania z dzieckiem z ciężkimi objawami ABMK karmionym sztucznie przedstawia ryc. 2. Ryc. 2. Algorytm postępowania u dziecka < 1. karmionego sztucznie, z ciężkimi objawami ABMK Dziecko karmione piersią z podejrzeniem alergii na białka mleka krowiego U dzieci karmionych wyłącznie piersią objawy alergii mają z reguły charakter reakcji IgE-niezależnej (wyjątkowo tylko IgE-zależnej) i sprowadzają się do atopowego zapalenia skóry, wymiotów, biegunki, obecności krwi w stolcach (zwykle jedynie żyłki czy pasemka), choroby refluksowej przełyku lub kolki jelitowej. Przy niezbyt nasilonych objawach nie ma konieczności zalecania matce diety bezmlecznej. W przypadku objawów o średnim lub znacznym nasileniu konieczne jest zastosowanie diety bezmlecznej z suplementacją wapnia (1000–1200 mg/dobę). Dieta taka (pedantycznie przestrzegana, z uwzględnieniem „ukrytych” źródeł białka mleka krowiego, co omówiono w kolejnym podrozdziale) powinna trwać 2–4 tygodnie. Jeśli nie wystąpi poprawa, dietę taką należy przerwać i rozważyć inne postę- powanie. Jeśli objawy ustąpią lub ulegną znacznemu złagodzeniu, można matce zalecić ponowne wprowadzenie, na tydzień, mleka i jego produktów. Jeśli wtedy objawy powrócą (co pot- wierdza rozpoznanie ABMK), należy zalecić matce dalsze rygorystyczne stosowanie diety bezmlecznej, oczywiście z kontynuacją suplementacji wapnia. Dieta taka powinna być u matki stosowana do 9.–12. lub przynajmniej przez sześć miesięcy od ustąpienia objawów. W przypadku niedoboru pokarmu u matki lub zaprzestania karmienia piersią należy stosować u dziecka eHF lub – z zastrzeżeniami przedstawionymi uprzednio – SF. Jeśli włączenie do diety matki mleka krowiego i jego przetworów nie spowoduje nawrotu objawów, można zalecić stosowanie u dziecka zwykłego mleka modyfikowanego. Algorytm postępowania z dzieckiem z objawami ABMK karmionym naturalnie przedstawia ryc. 3. Ryc. 3. Algorytm postępowania u dziecka karmionego piersią z podejrzeniem ABMK O czym należy bezwzględnie pamiętać w przypadku nadwrażliwości żołądkowo-jelitowej typu natychmiastowego (ang. GI tract anaphylaxis) Nadwrażliwość IgE-zależna to nadwrażliwość, w której po spożyciu alergenu objawy z górnego odcinka przewodu pokarmowego występują w ciągu kilku minut, a objawy z dolnego odcinka wkrótce lub z kilkugodzinnym opóźnieniem. Główne objawy to: nudności, wymioty, ból brzucha, biegunka – mogą się jednak także poj... Artykuł jest dostępny w całości tylko dla zalogowanych użytkowników. Jak uzyskać dostęp? Wystarczy, że założysz bezpłatne konto lub zalogujesz się. Czeka na Ciebie pakiet inspirujących materiałow pokazowych. Załóż bezpłatne konto Zaloguj się
Przewód pokarmowy stanowi złożoną i dynamiczną sieć zależności pomiędzy gospodarzem a mikrobiotą. Nierozerwalnie związana z nim czynnościowo mikrobiota (nazywana superorganizmem) jest największym ośrodkiem układu odpornościowego. Mikrobiom kształtuje się i dojrzewa w ciągu pierwszych lat życia. Opóźnione i/lub zaburzone zasiedlanie przewodu pokarmowego w okresie kształtowania się ekosystemu jelitowego (głównie w okresie noworodkowo-niemowlęcym) może proalergicznie aktywować układ immunologiczny. Autochtoniczna mikrobiota jelit w ponad 90% jest utworzona przez bezwzględne beztlenowce, głównie producentów kwasu mlekowego (Bifidobacterium, Lactobacillus) i lotnych kwasów tłuszczowych (Bacteroidaceae, Eubacterium). Sposób karmienia warunkuje rodzaj mikrobiontów przewodu pokarmowego. U dzieci karmionych piersią spostrzegana jest przewaga Bacteroides, u sztucznie zaś – Firmicutes i Verrucomicrobia [1]. Za kształtowanie mikrobiomu u niemowląt karmionych naturalnie odpowiedzialne są oligosacharydy mleka kobiecego. Posiadają one właściwości prebiotyczne, stanowią pożywkę dla dobrych bakterii, jednocześnie indukują ich namnażanie [2]. Bakterie bytujące w organizmie człowieka tworzą wspólnie złożone funkcjonalnie struktury, zdolne do komunikacji zarówno między sobą, jak i z organizmem gospodarza. Dysponują systemem czuciowym zwanym quorum sensing signaling system, za pomocą którego w cytoplazmie komórki bakteryjnej przetwarzane są sygnały docierające ze środowiska. Dzięki temu bakterie regulują swoją liczebność, synchronizują działania oraz w skoordynowany sposób odpowiadają na bodźce ze strony gospodarza, powstałe np. w wyniku uszkodzenia jego tkanek [3]. Ekosystem mikrobiontów przewodu pokarmowego pełni ważne funkcje metaboliczne, troficzne i ochronne. Jelitowe komórki glejowe, EGCs (ang. enteric glial cells) mają zdolność rozróżniania bakterii patogennych i komensalnych, uczestniczą w aktywacji neuronów i komórek immunologicznych, integrują sygnały pochodzące z komórek efektorowych, modulują funkcje motoryczne, sensoryczne, sekrecyjne, absorpcyjne, neuroendokrynne, immunologiczne i integralność bariery jelitowej. Dlaczego alergia pokarmowa pojawia się już w wieku niemowlęcym? Związana jest z mniejszą aktywnością enzymów trawiennych, niedojrzałością błony śluzowej przewodu pokarmowego, immunosupresyjnym środowiskiem kępek Peyera w śluzówce jelita, mniejszą ilością s-IgA oraz predyspozycją genetyczną (atopia). Nie bez znaczenia jest rodzaj ekosystemu jelita, który może modulować ryzyko rozwoju nadwrażliwości u niemowląt. Rośnie ono wraz ze zwiększoną przepuszczalnością bariery jelitowej, która pojawia się w chorobach przewodu pokarmowego. U noworodków, niemowląt i małych dzieci wysoka częstość występowania alergii uwarunkowana jest więc nie tylko czynnikami genetycznymi, ale również zwiększoną przepuszczalnością jelitową, wynikającą z niedojrzałości przewodu pokarmowego oraz zaburzenia homeostazy bakteryjnej. Okres wczesnego niemowlęctwa to czas, w którym mikrobiom jelit może wpływać na przebieg alergii pokarmowych w dzieciństwie. W tym okresie charakteryzuje się on znaczną dynamiką i dużymi przesunięciami po wprowadzeniu pokarmów stałych, co prowadzi do powstania profilu „podobnego do dorosłego” [4]. Dlatego istnieje możliwość, że powiązania między ekosystemem przewodu pokarmowego a przebiegiem alergii są ukryte po wprowadzeniu pokarmów stałych do diety, około szóstego miesiąca życia. Pokarm może równocześnie wyzwalać reakcje zachodzące w różnych mechanizmach patogenetycznych. Miejscowe lub uogólnione objawy kliniczne mogą występować w różnym czasie od spożycia pokarmu. Najważniejszymi alergenami pokarmowymi są białka o średniej masie cząsteczkowej 15–40 kDa i glikoproteiny rozpuszczalne w wodzie o masie cząsteczkowej 10–70 kDa. Większość alergenów pokarmowych może wywoływać różne reakcje nawet wówczas, gdy zostały poddane gotowaniu lub częściowemu trawieniu proteolitycznemu. Hipoteza higieniczna próbuje tłumaczyć wzrost zachorowań na choroby alergiczne, autoimmunologiczne i depresję rolą bakterii w zaburzeniu immunoregulacji w wyniku ograniczonej ekspozycji na pasożyty oraz niektóre mikroorganizmy, które prawidłowo stymulują dojrzewanie komórek dendrytycznych [5, 6]. Wyniki badań zespołu Bunyavanich i wsp. sugerują, że ekosystem może nie odgrywać bezpośredniej roli w hamowaniu tolerancji, co prowadzi do uczulenia na alergen pokarmowy, ale może pomóc ponownie ustalić domyślny stan tolerancji [7]. Kirjavainen i wsp. zaobserwowali większą liczebność Bacteroides w mikrobiomie jelit niemowląt z wysokim stopniem alergii na białka mleka (na podstawie reakcji na mleko modyfikowane o znacznym stopniu hydrolizy), wczesnym wystąpieniem wyprysku atopowego i obecnością w wywiadzie rodzinnym schorzeń atopowych [8]. Wyniki badań Bunyavanich i wsp. oraz Kirjavainena i wsp. stoją w sprzeczności z wynikami modeli mysich, w których zaobserwowano, że Bacteroides korygują zaburzenia równowagi TH1/TH2 i indukują powstawanie limfocytów T regulatorowych [9, 10, 11]. Badania Benitez i wsp. wykazały, że kolonizacja Clostridia spowodowała produkcję IL-22 przez komórki limfoidalne RORgt+ i limfocyty T, co spowodowało obniżenie stężenia alergenu w surowicy, a to z kolei wspiera tezę, że Clostridia odgrywają kluczową rolę w regulacji uczulenia na alergeny pokarmowe [12]. Abrahamsson i wsp. wysunęli koncepcję sugerującą, że taksony bakterii należących do Clostridia i Firmicutes można badać jako kandydatów do stosowania w charakterze probiotyków w leczeniu alergii na białka mleka [11]. Początek objawów to okres niemowlęcy, ustępowanie zaś spostrzega się zazwyczaj po drugim roku życia. Wpływa na to przetrwanie typu odpowiedzi immunologicznej Th2 z okresu życia płodowego i wzrost ekspresji IFN-γ po drugim roku życia [13]. Manifestacja kliniczna to wymioty pojawiające się najczęściej między trzecim a czwartym miesiącem życia u powyżej 50% niemowląt. U 16 do 42% dzieci z chorobą refluksową przełyku występują objawy uczulenia na białka mleka krowiego, a kolka niemowlęca jest objawem alergii na białka mleka krowiego u 10% karmionych sztucznie, zaś 30–50% dzieci z alergią pokarmową prezentuje różnego typu zaburzenia motoryczne pozostające w związku przyczynowym ze spożyciem produktów mlecznych, soi lub innych pokarmów [13–18]. Najbardziej charakterystyczna dla naturalnego przebiegu alergii jest zmiana form manifestacji klinicznej, tzw. marsz alergiczny, przejawiający się początkowo w różnych obrazach alergii pokarmowej, atopowego zapalenia skóry, astmy atopowej i alergicznego nieżytu nosa. Marsz alergiczny może stanowić odpowiedź swoistą na alergeny I typu w mechanizmie alergicznym IgE-zależnym i IV typu z udziałem komórek zapalnych i IgE, odpowiedź na superantygeny – cząstki białkowe aktywujące bezpośrednio limfocyty T – i/lub odpowiedź autoalergiczną związaną z przeciwciałami klasy IgG skierowanymi przeciwko IgE oraz przeciwciałami klasy IgE przeciwko antygenom tkankowym. Występuje u osób z atopią, wytwarzających przeciwciała klasy IgE przeciwko naturalnym cząsteczkom zawartym w produktach żywnościowych dobrze tolerowanych przez większość populacji. Reakcja IgE-zależna prowadzi do uwolnienia z mastocytów i bazofilów mediatorów (histaminy, serotoniny itp.), tworząc mikrośrodowisko do stymulacji lokalnych receptorów nerwowo-mięśniowych. Poza tym uwalniane są cytokiny (TNF-α, IL-4, IL-5,IL-6,IL-8), PAF, leukotrieny i prostaglandyny wywołujące zmiany w czynności układu pokarmowego w postaci zwiększenia wydzielania śluzu i wzrostu przepuszczalności nabłonka, nasilenia perystaltyki jelit prowadzącego do biegunki [19, 20]. Według mechanizmów patogenetycznych z udziałem IgE objawy występują natychmiast po spożyciu szkodliwego pokarmu i pojawiają się w ciągu kilku minut do kilku godzin [6] po ekspozycji na alergen pokarmowy, np. zespół alergiczny błony śluzowej jamy ustnej, pokrzywka alergiczna, obrzęk naczynioruchowy, wstrząs anafilaktyczny. Reakcje opóźnione i późne – pojawiają się natomiast po kilku/kilkunastu do 72 godzin od spożycia alergizującego pokarmu i są najczęściej wynikiem reakcji IgE-niezależnej. Manifestacja tego typu reakcji dotyczy przede wszystkim zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego. W tym typie reakcji (II, III i IV typ alergii pokarmowej) biorą udział również przeciwciała klasy IgG, IgM i IgA, limfocyty T i eozynofile [12, 18, 20]. Należy jednocześnie uwzględnić, iż alergia pokarmowa nie jest chorobą jednorodną i w okresie życia pacjenta może zmienić się zarówno obraz kliniczny, ciężkość reakcji alergicznych, jak i rodzaj czynnika wyzwalającego. U 28% pacjentów mechanizmy etiopatogenetyczne dokonują się jednoczasowo i dotyczą więcej niż jednego typu reakcji [21]. Powtarzające się ekspozycje na alergen mogą z czasem doprowadzić do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego. Często są one przyczyną alergicznego zapalenia przełyku, żołądka, jelit czy enteropatii. Przy współudziale mieszanych mechanizmów (przy udziale IgE i reakcje IgE-niezależnych) ujawniają się AZS, eozynofilowe zapalenie przewodu pokarmowego lub jego poszczególnych narządów [19, 22]. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie? Uważa się, że około 30% chorych wyzbywa się alergii pokarmowej w ciągu jednego do dwóch lat unikania uczulających ich pokarmów. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, których większość wyrasta z alergii pokarmowej. Tak dzieje się w przypadku alergii na białko mleka krowiego, u 85% dzieci alergia na nie zanika w wieku trzech lat. Jednocześnie aż 80% dzieci uczulonych na orzechy arachidowe nie wyzbywa się alergii na nie w późniejszym okresie. Wielu chorych z alergią pokarmową musi unikać uczulających ich pokarmów przez całe życie [13]. Integralność bariery jelitowej zapewniają korzystne szczepy bakterii bytujących w przewodzie pokarmowym. Równowaga bakteryjna w jelitach jest gwarantem szczelnego przylegania do siebie komórek nabłonka dzięki wytworzonym połączeniom typu ścisłego (tight junction) i stymulacji syntezy białek tworzących te połączenia. Zaburzenia jej prowadzą do utraty tej integralności: zniszczona warstwa śluzu umożliwia kontakt bakterii z powierzchnią nabłonka. Wszystkie czynniki naruszające homeostazę GALT (Gut Associated Lymphoid Tissue) mogą powodować uwalnianie mediatorów zapalnych, wpływać na czynność skurczową mięśniówki gładkiej, indukować zmiany w neuronach przewodu pokarmowego i w konsekwencji oddziaływać na odległe od miejsca zapalenia odcinki przewodu pokarmowego, co wyraża się bogatą symptomatologią kliniczną u pacjentów z alergią pokarmową. Działania prowadzące do uszczelnienia bariery jelitowej i odbudowa prawidłowej warstwy śluzu izoluje bakterie jelitowe od komórek nabłonkowych, umożliwia selektywny transport wybranych jonów i małych cząsteczek, ale hamuje pasaż dużych molekuł, antygenów i innych białek do krwioobiegu. Wzmocnienie bariery jelitowej pow... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! SprawdźIbuprom Max a karmienie piersią. Substancja czynna ibuprofen przenika do mleka kobiecego w niewielkiej ilości. Do tej pory nie odnotowano jednak, by preparat powodował skutki uboczne u niemowląt karmionych piersią. Jeśli pacjentka zażywa lek w niewielkich dawkach oraz przez krótki czas, to nie ma konieczności odstawiania dziecka od piersi.
potwierdzono u 25% badanych metodą po-dwójnie ślepej próby kontrolowanej place-bo, a najczęściej stwierdzana była alergia na białka mleka krowiego. Nadwrażliwość pokarmowa odgrywa dużą rolę w powstawaniu zmian skórnych zwłasz-cza u małych dzieci do 3. roku życia [9, 10]. Może wystąpić u niemowląt karmionych
Częste bóle brzucha lub kolki nie muszą świadczyć tylko o naturalnej niedojrzałości układu pokarmowego niemowlęcia. To mogą być objawy alergii pokarmowej u dzieci. Jak sprawdzić, czy problemy z brzuchem są spowodowane alergią? Jakie objawy powinny nas szczególnie zaniepokoić? Jak leczy się alergię pokarmową u niemowlaków?Objawy alergii pokarmowej u niemowlakaW przypadku niemowlaków oznaki uczulenia mogą pojawić się nawet u dzieci karmionych wyłącznie piersią. Alergeny potrafią przenikać do mleka matki i tym sposobem będą wywoływać uczulenie. Objawy uczulenia mogą pojawić się już w pierwszych tygodniach życia – wiek nie jest żadną gwarancją, że naszego dziecka nie dopadnie problem alergii pokarmowej. Objawy alergii najczęściej nie dotyczą też tylko jednego które powinny zaniepokoić każdego rodzica to częste kolki, biegunki, ulewanie, wymioty oraz śluz i krew w stolcu. Objawy ze strony układu pokarmowego mogą pojawiać się codziennie, przez co dziecko będzie zbyt wolno przybierało na wadze. Objawem alergii u dzieci może być również wysypka, szczególnie ta zlewająca się w większe plamy. Kiedy alergeny przedostaną się do organizmu dziecka, na twarzy i ciele niemowlęcia mogą pojawić się czerwone, sączące się grudki. Skóra w okolicach wysypki jest też szorstka, sucha, swędząca i podrażniona. Wyjątkowo uciążliwa wysypka może wywoływać w niemowlęciu rozdrażnienie, płaczliwość i niepokój. Przy alergii pokarmowej dziecko najczęściej dręczą pokrzywki, wysypki alergiczne oraz atopowe zapalenie tylko układ pokarmowy i skóra mogą zostać zaatakowane przez alergeny. Również układ oddechowy reaguje na uczulające składniki. U dziecka może pojawić się katar i sapka. Co to oznacza? Jeśli dojdzie do obrzęku śluzówki nosa, u niemowlęcia pojawi się wodnisty katar, a także duszność, zwana sapką. To bardzo niebezpieczny stan, który przeszkadza w swobodnym oddychaniu. W niektórych przypadkach mogą się pojawić obturacyjne zmiany w oskrzelach, a nawet reakcje wstrząsu anafilaktycznego, czyli gwałtowne sinienie, słabnięcie, a nawet utrata przytomności. Objawy ze strony układu oddechowego są groźne i mogą zagrażać diagnozuje się alergię pokarmową?W przypadku niemowląt odkrycie co wywołuje alergię pokarmową jest trudne. Do pierwszego roku życia u dzieci nie stosuje się żadnych testów na przeciwciała (ani z krwi, ani skórnych). W takim przypadku podstawą jest uważna obserwacja tego, kiedy pojawiają się objawy alergii i powiązanie tych sytuacji z tym, co jadła wcześniej mama. Dobrym sposobem jest zapisywanie wszystkiego, co się w danym dniu jadło i momentów, kiedy u dziecka wystąpiła reakcja alergiczna. W ten sposób najczęściej udaje się ustalić jakie produkty mogą dziecku szkodzić. W takim wypadku można je wyeliminować z diety karmiącej matki i przekonać się, czy nieprzyjemne symptomy u dziecka przestaną się pojawiać. Należy jednak cały czas dbać o dobrze zbilansowaną dietę, która będzie dostarczać mamie wszystkich potrzebnych składników alergia pokarmowa u niemowlaka jest tak niejednoznaczna, że lekarz zaleca wykonanie testu prowokacyjnego. Przeprowadza się go zwykle w 2 miesiącu życia dziecka i trwa około 10 dni. Polega on na podaniu matce produktów, które podejrzewa się o wywoływanie uczulenia, a potem obserwowanie reakcji dziecka po nakarmieniu mlekiem z piersi. Taki test należy jednak wykonywać tylko pod kontrolą lekarza, nigdy na własną rękę. Silne objawy alergii lub wstrząs anafilaktyczny mogą być niebezpieczne dla zdrowia i życia które najczęściej wywołują alergię pokarmową to mleko krowie oraz jajka. Wiele słyszy się też o tak zwanej „skazie białkowej”, czyli uczuleniu na białka mleka. W takim wypadku lekarz może zalecić przejście z mleka matki na mleko modyfikowane. Dzieje się tak jednak tylko w wypadku, gdy wyczerpiemy wszystkie możliwości w walce z uporczywymi alergenami. W przypadku niemowląt z alergią pokarmową wszystkie nowe produkty trzeba wprowadzać bardzo ostrożnie do diety dziecka i uważnie obserwować, jaka będzie reakcja ze strony układu pokarmowego, oddechowego i leczenia alergii pokarmowej u niemowlaka?Leczenie polega na wyeliminowaniu szkodliwego składnika z diety dziecka. Jeśli niemowlę jest karmione piersią, to mama musi pilnować swojej codziennej diety. Objawy alergii znikają zwykle po 2-3 tygodniach od wyeliminowania alergenu. Dieta eliminacyjna to najskuteczniejszy sposób w walce z alergią u tak małych dzieci. Pilnowanie ścisłej diety jest bardzo ważne, bo nieleczona alergia może powodować tak zwany marsz alergiczny. Jest to zamiana alergii pokarmowej na alergię wziewną. Kiedy nie eliminujemy szkodliwego składnika z diety dziecka, układ odpornościowy niemowlaka jest cały czas w stanie zagrożenia. Z tego powodu układ immunologiczny może zacząć uznawać inne substancje za potencjalnie szkodliwe i zacząć się przed nimi bronić. Warto również dbać o florę bakteryjną jelit i podawać dziecku probiotyki. Wpłynie to korzystnie na stan całego organizmu niemowlęcia oraz wzmocni jego wiadomością dla rodziców jest to, że z wielu alergii dzieci po prostu wyrastają. Po latach okazuje, się że to, co wywoływało u małego dziecka reakcje uczuleniowe, po kilku latach nie powoduje żadnych przykrych zmian w organizmie. Jak to się dzieje? Cały mechanizm działania polega na przekonaniu układu odpornościowego, że dany produkt wcale nie szkodzi i nie trzeba się przed nim bronić. Układ immunologiczny zapisuje taką informację w swojej pamięci, kiedy przez długi czas nie ma kontaktu z danym alergenem. Są jednak dzieci, u których alergia nie mija pomimo stosowania się do ścisłej diety. Bywa też tak, że dziecko wyrośnie z danej alergii, ale w dorosłym życiu będzie nadal źle tolerować dany produkt lub pojawi się u niego jakąś inna forma uczulenia, na przykład na pyłki, lub alergia krzyżowa. Więcej na temat innych rodzajów alergii u niemowląt i starszych dzieci można znaleźć na Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Możesz śledzić wszystkie odpowiedzi do tego wpisu poprzez kanał .
Alergia pokarmowa jest rozpoznawana najczęściej u niemowląt i małych dzieci, uczulanych przez alergeny zawarte w pokarmach, wchodzących w skład ich codziennej diety (mleka krowiego, jaj, owoców, warzyw, mięsa, ryb). Ten rodzaj alergii może ujawnić się również w późniejszym okresie życia, w wieku szkolnym, młodzieńczym lub doro- Bądź zawsze na bieżąco z Serwisem Zdrowie! Zapisz się na nasze powiadomienia, a nie ominie Cię nic, co ważne i intrygujące w tematyce zdrowia. Justyna Wojteczek redaktor naczelna Zapisz się na newsletter Pobierz powiadomienia , 14:56 Aktualizacja: 14:05 To MIT. Objawy nadwrażliwości na pokarmy mogą wystąpić nie tylko u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym, ale także tych karmionych wyłącznie piersią. Alergia pokarmowa u dzieci karmionych wyłącznie piersią występuje rzadko, u ok. 0,5 proc. populacji karmionej naturalnie. Objawy mogą pojawić się już w pierwszych tygodniach życia dziecka, jeżeli doszło do uczulenia w okresie prenatalnym (wewnątrzmacicznym) lub bardzo wcześnie po urodzeniu. Przy podejrzeniu tego typu uczulenia należy ustalić, czy zachodzi związek pomiędzy pokarmem matki a objawami u dziecka, czyli trzeba obserwować, czy objawy alergiczne, najczęściej skórne, nasilają się u malucha po każdym karmieniu piersią. - Jeśli kobieta spożywa produkty mleczne, a u niemowlęcia karmionego wyłącznie mlekiem matki nasilają się sukcesywnie objawy skórne lub ze strony układu pokarmowego, należy rozważyć krótkotrwałą eliminację produktów mlecznych z diety kobiety karmiącej - mówi prof. Maciej Kaczmarski, alergolog, pediatra i gastroenterolog z Białegostoku. – Jeżeli nie zaobserwuje się u dziecka ustąpienia lub złagodzenia objawów - kobieta karmiąca nie powinna kontynuować tej diety. Jednak w wyjątkowych przypadkach, w razie konieczności zastosowania diety eliminacyjnej przez kobietę karmiącą, należy rodzaj i skład diety uzgodnić z lekarzem leczącym lub dietetykiem, tak aby nie doprowadzić do niedożywienia matki i dziecka. Obecnie nie zaleca się profilaktycznego stosowania diety bezmlecznej u kobiet w ciąży i karmiących piersią, by ograniczyć liczbę uczuleń u dzieci. Zaleca się natomiast, aby kobiety ciężarne odżywiały się racjonalne i zdrowo. gap Zasady korzystania z treści publikowanych w Serwisie Zdrowie: 1. Z zastrzeżeniem postanowień pkt. 3 poniżej, korzystanie z materiałów udostępnianych w Serwisie jest bezpłatne – zarówno w zakresie dostępu, jak również kopiowania i dalszego wykorzystywania – przy czym Właściciel i Wydawca mogą udostępniać w Serwisie również odpłatne usługi, które zostaną odpowiednio oznaczone, a dostęp do nich będzie odbywał się na zasadach ustalonych w odrębnych regulaminach. 2. Zamieszczone w Serwisie treści (teksty, zdjęcia, filmy, grafiki) można wykorzystywać bezpłatnie na dowolnym polu eksploatacji (z zastrzeżeniem opisanym w punkcie 3 poniżej) pod następującymi warunkami: a) Wymagana jest rejestracja w serwisie; b) Wymagane jest każdorazowe powołanie się na źródło w postaci podpisu: „źródło: c) Wszystkie teksty można wykorzystywać zarówno w całości, jak i w części, także dokonując ich modyfikacji lub łącząc z innymi treściami, jednakże wyłącznie pod warunkiem zachowania zasadniczej treści merytorycznej oryginalnego tekstu; d) Zdjęcia i grafiki ilustracyjne oznaczone logiem i/lub marką Wydawcy („PAP” lub można wykorzystywać wyłącznie w oryginale – tj. bez prawa do ich jakiejkolwiek modyfikacji – oraz pod warunkiem opublikowania ich razem z tekstem, przy którym zostały umieszczone na Serwisie Zdrowie i pod jednoczesnym warunkiem wykorzystania minimum 50% objętości (liczby znaków) danego tekstu; e) Infografiki oznaczone logiem i/lub marką Wydawcy („PAP” lub można wykorzystywać wyłącznie w oryginale, bez prawa do ich modyfikacji; f) Filmy oznaczone logiem i/lub marką Wydawcy („PAP” lub można embedować wykorzystując kod podany na portalu Serwis Zdrowie, albo bezpłatnie pobierać z platformy wideo PAP ( znajdującej się pod adresem (wymagana rejestracja) – bez prawa do ich modyfikacji; 2a. Niektóre zdjęcia, filmy lub grafiki (jeżeli są oznaczone inaczej niż logiem „PAP” lub adresem publikowane w serwisie mogą być własnością innych podmiotów niż Właściciel, wówczas do ich wykorzystania jest niezbędna zgoda Wydawcy, uzyskiwana pod adresem zdrowie@ 3. Zamieszczone w Serwisie treści można wykorzystywać wyłącznie w zakresie użytku informacyjnego. Korzystanie z nich w innych celach, w szczególności marketingowych, reklamowych czy promocyjnych wymaga osobnej, pisemnej zgody Właściciela. Id materiału: 213 TAGI: Najnowsze Być zdrowym Bardzo ważne zmiany dla diabetyków już wkrótce! (inf. prasowa) Dorośli pacjenci chorujący na cukrzycę, w trakcie intensywnej insulinoterapii, w tym kobiety w ciąży oraz osoby niewidome z cukrzycą leczone insuliną, będą mieli większy dostęp do systemów monitorowania glikemii! 8 lipca pojawił się projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Środowisko Inteligencja i życiowy sukces to sprawka genów czy środowiska? Geny czy środowisko? Co w większym stopniu wpływa na to, jakimi ludźmi się stajemy? Oto pytanie, którego może nie zadał Shakespeare, ale zadają je naukowcy, lekarze, psycholodzy i wielu zwykłych ludzi. W końcu od odpowiedzi na to pytanie zależy w dużej mierze jakość życia, ścieżka kariery, związki z ludźmi, a w szerszym ujęciu – funkcjonowanie całych społeczeństw. Dieta Owocny dzień zacznij od śniadania Dlaczego śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia? Dzięki niemu zyskujemy większą zdolność kontrolowania głodu i sytości, łatwiej się uczymy i koncentrujemy na zadaniach. Owocny dzień warto zacząć owocowym śniadaniem. A trwa przecież sezon na polskie superowoce – borówki, maliny, jeżyny, truskawki, porzeczki, niebawem zbiory rokitnika, aronii i minikiwi. Być zdrowym Bóle kostno-stawowe udręką Polek (inf. prasowa) Nie tylko dojrzałe, ale także młode Polki skarżą się na bóle kości i stawów. To efekt złych nawyków, siedzącego stylu życia, nadmiernej masy ciała, a także stresu. Uzależnienia To, jak nazywasz czyjś problem, może szkodzić albo pomagać Specjaliści pomagający osobom z uzależnieniami zaproponowali swoisty słownik pojęć odnoszący się do ich podopiecznych. Chodzi o to, by zauważyć, że uzależnienie, podobnie jak na przykład cukrzyca, jest chorobą, a niektóre język może stygmatyzować osoby zmagające się z tym problemem. Sprawdź, jak mówić o uzależnieniach, aby nie szkodzić. Alergia pokarmowa występuje w krótkim czasie po zjedzeniu pokarmu zawierającego alergen. Już niewielka ilość danego produktu może wywołać objawy w postaci pokrzywki, nudności, kaszlu, bólu brzucha, w niektórych przypadkach także wstrząsu anafilaktycznego . Obserwacje epidemiologiczne i badania kliniczne dowodzą, że u dzieci Patogeneza atopowego zapalenia skóry (AZS) jest złożona i wiąże się ze współdziałaniem czynników środowiskowych, immunologicznych, nieimmunologicznych oraz genetycznych. Profilaktyka AZS to przede wszystkim karmienie piersią do 4.–6. miesiąca życia, przy czym istotną rolę odgrywa również dieta matki w czasie ciąży i karmienia piersią. Leczenie obejmuje z kolei odpowiednią pielęgnację skóry, edukację rodziców oraz farmakoterapię. Skóra noworodka dojrzewa i podlega procesom adaptacyjnym, a więc jej funkcje, w tym szczelność bariery naskórkowej, są niedoskonałe. Warstwa rogowa i ziarnista naskórka są cienkie, słabo wykształcone, a gruczoły łojowe i potowe niedostatecznie rozwinięte. Z tego powodu przenikalność egzogennych substancji toksycznych, leków stosowanych miejscowo jest znacznie większa. W okresie noworodkowym obserwowane są przede wszystkim przemijające zmiany skórne. Dość często występuje: trądzik noworodkowy, toksyczny rumień noworodkowy, przemijająca krostkowa melanoza noworodków. Zmiany o typie atopowego zapalenia skóry zwykle występują nieco później. Atopowe zapalenie skóry (ang. atopic dermiatitis, atopic eczema, łac. diathesis allergica) Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest to przewlekłe, nawrotowe, zapalne schorzenie skóry z towarzyszącym świądem, typową lokalizacją zmian oraz częstym współistnieniem innych chorób alergicznych. POLECAMY Epidemiologia Wzrost występowania u dzieci obserwuje się w dużych aglomeracjach miejskich, zwłaszcza w krajach wysoko uprzemysłowionych (10–25%). W Polsce odsetek chorych na AZS wśród dzieci to 4,7%–9,2%. Ocenia się, że u 50% chorych objawy pojawiają się przed 1. u 95% do 5. Patogeneza Patogeneza atopowego zapalenia skóry jest złożona. Rozwój i objawy mają ścisły związek ze współdziałaniem czynników środowiskowych, immunologicznych, nieimmunologicznych oraz genetycznych. Dziedziczenie w atopowym zapaleniu skóry ma charakter dziedziczenia poligenowego. Większość genów koduje produkty związane z immunglobuliną klasy E (np. gen dla IL-4 i IL-9, gen kodujący łańcuch b receptora FceR1). Istotny jest polimorfizm genu dla filagryny, który decyduje o wrodzonym defekcie bariery naskórkowej. Nieprawidłowości skóry wynikają również z zaburzeń syntezy ceramidów i lipidów w skórze właściwej. Kolejnym elementem patogenetycznym jest predyspozycja do nadprodukcji IgE i wzmożonej odpowiedzi IgE-zależnej na antygeny wewnątrz- i zewnątrzpochodne (w tym pokarmowe i inhalacyjne). Konsekwencją defektu bariery naskórkowej jest suchość skóry, obniżony próg świądowy, duża wrażliwość na bodźce drażniące, skłonność do zakażeń oraz zwiększona penetracja alergenów i czynników drażniących. Tworzy się też błędne koło, ponieważ różne czynniki drażniące, takie jak dym papierosowy, smog, detergenty w środkach piorących uszkadzają połączenia komórkowe, tzw. tight junction, w naskórku niemowlęcia, ułatwiając penetrację szkodliwych substancji. Ważną rolę pełni układ nerwowy oraz teoria zapalenia neurogennego, co może wyjaśniać zjawisko błędnego koła „świąd–drapanie–świąd”. Obraz kliniczny Przebieg choroby może mieć charakter ostry, wówczas typowym wykwitem jest grudka, często o charakterze wysiękowym, zwykle osadzona na podłożu zapalnym. Dla zmian przewlekłych charakterystyczne są suche wykwity, złuszczanie, lichenifikacja. Typowym objawem jest wybitnie nasilony świąd oraz suchość skóry, mająca bezpośredni związek z defektem bariery naskórkowej. Lokalizacja zmian zależy od wieku dziecka: u młodszych niemowląt występują wykwity na policzkach i w obrębie owłosionej skóry głowy. U starszych niemowląt pojawiają się zmiany na całym tułowiu i zewnętrznych, wyprostnych powierzchniach kończyn. W późniejszym okresie zmiany lokalizują się w zakresie zgięć stawowych. Zapalenie może też obejmować skórę całego ciała (erytrodermia). Diagnostyka Ze względu na brak laboratoryjnego złotego standardu diagnostycznego rozpoznanie stawia się na bazie obrazu klinicznego oraz kryteriów Hanifina i Rajki (tab. 1). Atopowe zapalenie skóry podejrzewa się u dzieci, u których są spełnione trzy kryteria większe oraz trzy kryteria małe. Alternatywnie można stosować brytyjskie kryteria diagnostyczne AZS (tab. 2). W większości przypadków postawienie właściwego rozpoznania nie jest trudne. Trudność mogą sprawiać przypadki wczesnego stadium choroby. Pomocnicze znaczenie w diagnostyce dziecka z atopowym zapaleniem skóry mają: testy skórne punktowe (skin prick tests, SPT) oraz typu płatkowego (atopy patch tests, APT) z alergenami pokarmowymi i powietrznopochodnymi. Udział alergenów pokarmowych jest ważny przede wszystkim u niemowląt i małych dzieci. Alergia pokarmowa występuje w 30–40% przypadków o ciężkim przebiegu, 5–10% w umiarkowanej i 1–3% w łagodnej postaci AZS. Częściej występuje u niemowląt, u których poza zmianami skórnymi występują objawy z innych narządów, przede wszystkim z przewodu pokarmowego. Reakcje mogą być IgE-niezależne i IgE-zależne. Potwierdzenie alergii pokarmowej u dziecka z AZS wymaga stosowania diet z wykluczeniem pokarmów uczulających. Tabela 1. Kryteria diagnostyczne atopowego zapalenia skóry wg Hannifina i Rajki* Kryteria większe (co najmniej 3 z 4 poniższych) Kryteria mniejsze świąd skóry przewlekły i nawrotowy przebieg choroby typowe umiejscowienie zmian skórnych atopia u pacjenta lub w wywiadzie rodzinnym suchość skóry (xerosis) rybia łuska lub rogowacenie przymieszkowe dodatnie wyniki punktowych testów skórnych zwiększone stężenie IgE (atopia) wczesny wiek wystąpienia zmian nawracające zakażenia skóry nieswoisty wyprysk rąk i/lub stóp wyprysk sutków zapalenie czerwieni warg (cheilitis) nawrotowe zapalenie spojówek stożek rogówki (keratokonus) zaćma podtorebkowa zacienienie wokół oczu objaw Denniego i Morgana (fałd oczny) biały dermografizm przedni fałd szyjny świąd skóry po spoceniu nietolerancja pokarmów Tabela 2. Brytyjskie kryteria diagnostyczne AZS Warunek obowiązkowy: świąd w ciągu ostatnich 12 miesięcy oraz przynajmniej 3 z 4 poniżej podanych: W wywiadzie – zajęcie fałdów skórnych, zmiany na tułowiu, w obrębie szyi lub wokół oczu. Dodatni osobniczy wywiad w kierunku astmy oskrzelowej lub alergicznego nieżytu nosa (u dzieci poniżej 4. choroby atopowe u krewnych pierwszego stopnia). Uogólniona suchość skóry w ostatnim roku. Początek choroby poniżej 2. (nie stosuje się, gdy dziecko jest poniżej 4. lub są widoczne zmiany zapalne w zgięciach (lub inna lokalizacja u dziecka poniżej 4. U niemowląt do pokarmów alergizujących zaliczane jest przede wszystkim mleko krowie i jaja. Jeżeli zastosowanie diety eliminacyjnej z wyłączeniem tych produktów przez matkę karmiącą piersią nie powoduje poprawy stanu zdrowia niemowlęcia w czasie od 2 do 3 tygodni, należy jej zaprzestać. Matka wymaga w tym czasie substytucji preparatem wapnia i witaminą D3. Pamiętać należy, iż powodem braku poprawy może być brak alergii pokarmowej u dziecka z AZS, a w przypadku nasilonego AZS, o ciężkim przebiegu, występowanie alergii na dodatkowe pokarmy: gluten, ryby, orzechy, różne warzywa, owoce. Jednak dalsze ograniczenie diety powinno być prowadzone wyłącznie przez specjalistę alergologa czy gastroenterologa. U niemowląt karmionych sztucznie przy wprowadzeniu diagnostycznej diety eliminacyjnej podajemy mieszanki zawierające znacznego stopnia zhydrolizowaną frakcję kazeiny lub białek serwatkowych. W przypadku bardzo ciężkiej postaci AZS, zwłaszcza z towarzyszącymi objawami z przewodu pokarmowego, wprowadzane są mieszanki aminokwasowe. Kryteriami zasadności stosowania diety eliminacyjnej musi być udowodniona alergia pokarmowa oraz skuteczność terapeutyczna diety powodująca remisję objawów skórnych lub ich całkowite ustąpienie. Biorąc pod uwagę, że układ immunologiczny niemowlęcia jest plastyczny, niezwykle ważne jest nabywanie tolerancji immunologicznej. Należy pamiętać, iż dieta eliminacyjna może szkodzić i według aktualnego stanu wiedzy należy ją stosować przy pełnym uzasadnieniu. Postępowanie terapeutyczne składa się z dwóch elementów: profilaktyki oraz działań leczniczych. Profilaktyka Profilaktyka to przede wszystkim karmienie piersią do 4.–6. miesiąca życia. W zaleceniach dotyczących profilaktyki alergii pokarmowej Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii EAACI z 2020 roku podkreślono istotną rolę dużej różnorodności diety ciężarnej, niemowlęcia w profilaktyce alergii ze względu na: korzystny wpływ na mikrobiom, dostarczanie produktów mogących wpływać profilaktycznie na rozwój alergii, czyli błonnika i kwasów tłuszczowych, większą ekspozycję na różne antygeny i przez to indukowanie tolerancji. Podkreślona została istotna rola podawania małych dawek. Wytyczne Europejskiej Akademii Alergologii EAACI dotyczących profilaktyki alergii pokarmowej u niemowląt i małych dzieci (aktualizacja: maj 2021 r.) Kluczowe sugestie: Unikanie stosowania w pierwszym tygodniu życia dziecka mieszanki mleka krowiego w postaci standardowego mleka modyfikowanego jako pokarmu uzupełniającego. Wprowadzenie do diety niemowląt w wieku 4.–6. miesiąca życia w ramach żywienia uzupełniającego dobrze ugotowanego jaja oraz orzeszków ziemnych w populacjach, w których występuje duża częstość alergii na ten alergen. Nie zaleca się unikania alergenów pokarmowych podczas ciąży oraz w trakcie karmienia piersią dzieci bez alergii pokarmowej ani stosowania produktów sojowych w pierwszych 6 miesiącach. Tabela 3. Terapia podstawowa w AZS Terapia emolientowa bezpośrednie stosowanie emolientów na skórę ze stanem zapalnym jest źle tolerowane najpierw na... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! SprawdźAlergia na białka mleka krowiego to najczęściej występująca alergia wśród dzieci. Za wystąpienie reakcji alergicznej odpowiedzialne są m.in.: beta-laktoglobulina, kazeina, laktoalbumina. Częściej alergia pojawia się u niemowląt karmionych sztucznie niż karmionych piersią, jednak tak czy inaczej jest ona jedną z najbardziej
Fot. medforumKarmienie piersią Najnowsze wytyczne kliniczne, pomimo małej ilości wyników badań klinicznych, odradzają stosowania środków zawierających lit w okresie karmienia badania było oznaczenie ilościowe narażenia na lit niemowląt karmionych piersią. W grupie badanej zebrano 10 par matka - niemowlę. Autorzy badania przeprowadzili oznaczenia ilości litu w surowicy matek, mleku matek oraz w surowicy niemowlaków jak również parametrów funkcji nerek i tarczycy u niemowlaków. Średnia zawartości litu w surowicy matek, pokarmie matek i surowicy niemowląt wynosiła odpowiednio: i meq/litr. Nie zaobserwowano żadnych poważnych skutków ubocznych ani też podwyższonego stężenia TSH, stężenie azotu mocznika we krwi jak i stężenie kreatyniny były niewielkie, nieznamienne i iż stężenie litu u niemowląt karmionych piersią jest niskie, a sam lit jest dobrze tolerowany. Nie odnotowano żadnych poważnych skutków ubocznych i wpływu behawioralnego u badanych niemowląt. Biorąc pod uwagę otrzymane wyniki sugeruje się przeprowadzenie ponownej oceny dotyczącej zaleceń nie stosowania litu w okresie karmienia dr hab. n. med. Anita Olejek (Konsultant Wojewódzki z Zakresu Położnictwa i Ginekologii - woj. śląskie). Dr n. med. Piotr tekstu:Am J Psychiatry. 2007 Feb;164(2): ATC:Tagi: karmienie piersią, laktacja, połóg Mieszanki mleczne dla wcześniaków Żelazo w mieszankach dla zdrowych niemowląt Zespół jelita drażliwego u dzieci, część 1: objawy kliniczne, różnicowanie Mleko sojowe w leczeniu alergii na białka mleka krowiego Mała ilość pokarmu w okresie laktacji Gluten w diecie dziecka - kiedy wprowadzić? Znaczenie żywienia w profilaktyce chorób alergicznych u dzieci: część 2 Suplementacja diety niemowlaka i dziecka DHA w żywieniu kobiet w ciąży, podczas laktacji i żywieniu niemowląt i małych dzieci Jak nie uzależnić się od cukru?Podała dziecku zdrowy posiłek i skończyli w szpitalu. "Jechaliśmy karetką na sygnale" Mama małego Wolfiego zabrała go do restauracji, gdzie maluszek zajadał się hummusem. W pewnej chwili zaczął się źle czuć, rodzice wiedzieli, ż... Kot dla alergika - poznaj siedem ras kotów, uważanych za mniej alergizujące Czy istnieje idealny kot dla alergika? Dowiedz się, jakie rasy warto wziąć pod uwagę, szukając wymarzonego mruczka. Przekonaj się, które z nic... Wyrzucono ich z samolotu przez orzeszki. Ojciec usłyszał: "Bierzesz odpowiedzialność" W wyjątkowo nieprzyjemny (i kosztowny) sposób zakończył się urlop na Cyprze pewnej rodziny z Wielkiej Brytanii. Załoga samolotu, jakim leciała... Sezon na alergię może dotknąć też dzieci. Kalendarz pylenia 2022. Co pyli w najbliższym czasie? Kalendarz pylenia jest bardzo pomocny dla osób borykających z wszelkimi alergiami typu wziewnego. Warto zapoznać się z poszczególnymi etapami... Kontakt ze środkami dezynfekującymi w ciąży może mieć wpływ na zdrowie dziecka Badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Yamanashi wykazało, że częste używanie środków dezynfekujących w ciąży może zwiększać... Alergia na roztocza - jakie są objawy i co można zrobić? Czy można się odczulić? Alergia na roztocza to nie lada wyzwanie, ponieważ kurz jest stale obecny w naszym otoczeniu. Podejrzewasz u dziecka alergię na roztocza?... Wysypka na twarzy dziecka - przyczyny, rodzaje, leczenie Wysypka na twarzy dziecka może mieć zróżnicowaną postać i pojawiać się z wielu powodów. Warto wiedzieć, kiedy przejdzie samoistnie lub można j... Białe plamki na paznokciach u dziecka - o czym to może świadczyć? Białe plamki na paznokciach u dziecka i dorosłego mogą być spowodowane przez różne czynniki. Nie lekceważ ich, gdyż mogą świadczyć o niedobora... Polipy w nosie - przyczyny, objawy i leczenie Polipy w nosie to miękkie naroślą, rozrosty tkanek o charakterze nienowotworowym. Swoim kształtem przypominają krople wody bądź uszypułowane... Powiększone migdałki - przyczyny, objawy, leczenie Powiększone migdałki u dzieci i dorosłych są powodem, dla których powinno się odwiedzić lekarza, ponieważ wiąże się z tym wiele dolegliwości i... Podkrążone oczy u dziecka - najczęstsze i mniej typowe przyczyny Podkrążone oczy u dziecka mogą być przejawem zmęczenia lub pamiątką po nieprzespanej nocy. Bywa jednak, że nie są jedynie niewielkim defektem... Dieta przy biegunce u dziecka - co jeść, a czego unikać? Dieta przy biegunce, która u dzieci pojawia się dość często, jest niezbędna, by mały pacjent mógł szybko wrócić do zdrowia. Czego unikać, a co... Odczulanie - działanie, wskazania, metody i skuteczność Odczulanie polega na podawaniu kontrolowanych i wzrastających dawek alergenu, dzięki czemu organizm może wytworzyć na niego tolerancję.... Bazocyty (bazofile) - budowa, norma i funkcje Bazocyty, choć są najmniej licznymi komórkami układu odpornościowego, pełnią w organizmie ważną rolę. Ich podwyższony poziom może wskazywać na... Lato z owadami i pająkami. Kto powinien być szczególnie czujny i nie lekceważyć bąbli po pogryzieniach? Ukąszenia komarów z reguły są niegroźne, ale swędzenie jest dolegliwe. Gorzej z meszkami - ich jad bywa niebezpieczny. Kleszcze roznoszą... Mleko modyfikowane - rodzaje. Jak wybrać najlepsze? Mleko modyfikowane to preparat zastępujący kobiecy pokarm, opracowany z myślą o dzieciach, które nie mogą być karmione piersią. Jakie są rodza... Meszki - jak wyglądają i czy ich ugryzienia są groźne? Meszki, choć są maleńkie i niepozorne, potrafią być prawdziwym utrapieniem. Ich ukąszenia nie tylko swędzą, ale i mogą być groźne - wszystko z... Roztocza kurzu domowego - jedna z najczęstszych przyczyn alergii Roztocza kurzu domowego, mikroskopijne pasożyty z rodziny pajęczaków, w warunkach naturalnych żywią się złuszczonym naskórkiem ludzkim i... Skaza białkowa u dzieci - przyczyny, objawy, leczenie Skaza białkowa u dzieci to rodzaj alergii na pokarm. Choć kojarzy nam się głównie z mlekiem krowim, reakcja alergiczna może się pojawić także... Egzema - przyczyny, objawy, leczenie Egzema, czyli ostry lub przewlekły stan zapalny skóry, jest wywołany alergenami kontaktowymi bądź wewnątrzustrojowymi. Może mieć wiele postaci... Glista ludzka - droga zakażenia, objawy i leczenie Glista ludzka jest jednym z pasożytów przewodu pokarmowego. Jej obecność najczęściej nie daje specyficznych objawów, stąd często trudno wpaść ... Kontaktowe zapalenie skóry - przyczyna, objawy i leczenie. Wyprysk kontaktowy alergiczny i niealergiczny Kontaktowe zapalenie skóry to częsta choroba skóry przybierająca postać wyprysku bądź rumienia, będąca skutkiem bezpośredniego kontaktu z... Ugryzienie komara - jak wygląda i dlaczego swędzi? Łagodzenie dolegliwości Ugryzienie komara to zazwyczaj niegroźna, ale niespecjalnie przyjemna pamiątka po spotkaniu z tym powszechnie występującym owadem. Jakie są je... IgE - czym jest IgE całkowite i swoiste? Kiedy należy je zbadać? IgE to jeden z typów przeciwciał. Jego zadaniem jest obrona organizmu - rozpoznanie i zneutralizowanie wroga. Czym różni się IgE całkowite od... Alergia krzyżowa u dzieci - objawy, diagnostyka, leczenie Alergia krzyżowa u dzieci występuje dość często. To reakcja, którą wywołuje kontakt z takimi samymi białkami różnych alergenów. Pojawia się, g... Uczulenie na słońce - jak sobie z nim radzić? Uczulenie na słońce, czyli nadmierna wrażliwość na działanie promieni słonecznych, dokucza wielu osobom, najczęściej wiosną, ale i latem.... Obrzęki u dziecka - o czym mogą świadczyć i kiedy wskazana jest konsultacja lekarska? Obrzęki u dzieci zwykle pojawiają się nagle, w określonej sytuacji, gdyż są związane z reakcją alergiczną czy skutkiem urazu. Bywają też... Wstrząs anafilaktyczny u dziecka to stan zagrożenia życia. Czy można go przewidzieć? Jak udzielać pierwszej pomocy? Wstrząs anafilaktyczny u dziecka czasem można przewidzieć. Ostra reakcja alergiczna może być wskazówką, że następny kontakt z alergenem grozi... Alergia, czyli nadmierna odpowiedź immunologiczna. Co to tak konkretnie znaczy i czym grozi? Alergia nie jest chorobą, a jednak daje nieprzyjemne objawy i prowadzi do groźnych dla zdrowia powikłań. Im więcej lekarze i naukowcy wiedzą o... Testy alergiczne u dzieci - kiedy wykonać i jakie metody dają najlepsze efekty Testy alergiczne często pomagają dokładnie wskazać na co dziecko jest uczulone. W zależności od wieku można wybierać spośród różnych rodzajów... Zapobieganie alergii To nie jest takie proste. Z badań istotnie wynika, że maluchy karmione piersią rzadziej mają alergię pokarmową. Ale jeśli chodzi o astmę, która ujawnia się później, sprawa nie jest już tak oczywista. O wystąpieniu alergii decyduje wiele różnych czynników - nie tylko sposób żywienia, ale także geny Alergia i niedokrwistość To kolejny dowód na to, że czasem lepiej nie słuchać tzw. dobrych rad. Nutramigen można i trzeba podawać tak długo, jak jest to potrzebne ze względu na alergię, nawet przez rok, a czasem i dłużej. Zaspokaja on potrzeby dziecka równie dobrze jak normalne mleko modyfikowane. A kiedy alergolog uzna Czy to alergia? Ujemne testy skórne, a także te z krwi, nie wykluczają niestety alergii, gdyż powstaje ona w różnych mechanizmach immunologicznych, a testy wykrywają tylko jeden z nich. Widocznie u Pani córki był to ten mechanizm, którego one nie wykryły. Dlatego radziłbym zastosować się do zaleceń alergologa. Mam Alergia pokarmowa u dzieci i niemowląt Alergia pokarmowa - objawy Objawy alergii pokarmowej mogą się pojawić nawet u niemowląt karmionych wyłącznie piersią, bo alergeny z pokarmu przenikają do mleka matki. Jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców? Mogą to być ustawiczne kolki, biegunka, wysypka zlewająca się w większe plamy, zbyt ALERGIA - PLAGA XXI WIEKU Szacuje się, że problem ten dotyczy ponad 70 % dzieci z dużych miast w wieku przedszkolnym i szkolnym. - mówi dr Patrycja Szachta, ekspert programu PORCJA POZYTYWNEJ ENERGII. - Świadomość i szerzenie wiedzy na temat alergii jest kluczowa w walce z tym schorzeniem. Dlatego właśnie alergie Alergia krzyżowa u dzieci - objawy, diagnostyka, leczenie Alergia krzyżowa u dzieci - co to takiego Alergia krzyżowa jest rodzajem alergii wywoływanej przez alergeny z dwóch grup. To jednoczesna nadwrażliwość na substancje pokarmowe, wziewne i kontaktowe. Mechanizm powstawania alergii krzyżowych polega na tym, że organizm wytwarza przeciwciała mające Alergie u dzieci - czemu zmniejszają odporność? rolę ochronną. Dieta dzieci z alergią, szczególnie na białka mleka krowiego, od początku jest uboższa. One też zwykle częściej chorują. Czy alergia wpływa na tempo nabywania odporności przez niemowlęta i małe dzieci? Alergia powstaje w wyniku nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego. Najprościej Diagnoza: alergia Alergia w ciężkiej postaci występuje naprawdę rzadko, a i z nią lekarze radzą sobie coraz lepiej. W lżejszej co prawda komplikuje życie, ale żeby komplikowała jak najmniej, warto jak najwięcej o niej wiedzieć. Nie tylko, czym jest i jak się objawia, ale przede wszystkim - jak zorganizować życie Okiem eksperta: alergia pokarmowa Kiedy może wystąpić alergia pokarmowa? Tak naprawdę w każdym wieku. Z badań epidemiologicznych prowadzonych w Polsce wynika, że alergia pokarmowa występuje u 4-9 proc. ogólnej populacji. Zdecydowanie najczęściej pojawia się u niemowląt i małych dzieci. Być może dzieje się tak dlatego, że niemowlęta Alergia wziewna czyli co? Co najczęściej uczula? Mowa tu przede wszystkim o alergii sezonowej związanej z kwitnieniem traw - eksperci wyliczają, że za 70 procent alergii wziewnych odpowiadają pyłki traw, kwiatów, chwastów, zbóż oraz drzew. A wiatropylnych traw jest aż 800 rodzajów i 10 tysięcy gatunków - są bardzo ważne dla ludzi i zwierząt
Alergia pokarmowa jest spowodowana nadwrażliwością organizmu na białko obecne w pokarmie. 90 proc. wszystkich reakcji alergicznych najczęściej spowodowane jest przez kilka alergenów: mleko krowie, orzechy, jajka, pszenicę, soję, ryby i owoce morza. Zobacz film: "Jak przebiega atopowe zapalenie skóry u dzieci?" spis treści 1. Przyczyny alergii 2. Żywienie w alergiach 1. Przyczyny alergii Najważniejszą przyczyną alergii pokarmowej u malych dzieci jest mleko krowie, w którym zawarte jest ponad 20 białek − najczęściej uczula kazeina, która w przeciwieństwie do innych białek nie ulega rozkładowi pod wpływem temperatury i pasteryzacji. Z tego powodu powinno się unikać podawania mleka krowiego dzieciom poniżej 1. roku życia. U małych dzieci alergia na białko mleka objawia się zmianami na skórze (pokrzywka i atopowe zapalenie skóry), biegunką, wymiotami. U 1/3 chorych występują również objawy ze strony układu oddechowego (katar, astma). W nielicznych przypadkach może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, który jest bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i życia. W zależności od wieku uczulenie może dawać różne symptomy, np. w dzieciństwie wywoływać wysypkę, a w późniejszych latach astmę oskrzelową. 2. Żywienie w alergiach Najlepszym sposobem przeciwdziałania alergii jest karmienie piersią. Wiele badań klinicznych dowodzi, że takie karmienie do 4-6 miesiąca życia dziecka skutecznie zapobiega uczuleniom. Pozwala również na rozwój tolerancji dziecka na alergeny występujące w pokarmach. W przypadku niemowląt karmionych sztucznie, w rodzinach których występowały alergie pokarmowe, do żywienia stosuje się mieszanki mleczne hipoalergiczne. Zawierają one w swoim składzie albo zhydrolizowane (pocięte na peptydy) białka serwatkowe lub kazeinę. Takie mleka modyfikowane oznaczone są symbolami HA, PEPTI, które pochodzą od słów „hipoalergiczny” lub „peptyd”. Wyniki badań wskazują, że stosowanie hydrolizatu kazeiny zamiast mleka modyfikowanego zmniejsza ryzyko zachorowania na atopowe zapalenie skóry aż o 33 proc. Na rynku obecne są również mieszanki, które w swoim składzie zawierają pojedyncze aminokwasy. Z uwagi na fakt ich przetworzenia − hydrolizy białek − mają one nieprzyjemny smak i zapach (np. Nutramigen). Ponadto u dzieci obciążonych alergią nie powinno się podawać preparatów sojowych, gdyż soja jest bardzo silnym i częstym alergenem pokarmowym. Leczenie dietetyczne w alergiach pokarmowych ma na celu wyciszenie reakcji alergicznej oraz uzyskanie tolerancji pokarmowej na aktualnie szkodliwy pokarm. Zaleca się wprowadzanie do diety dziecka nowych pokarmów nie wcześniej niż po 4. miesiącu życia. polecamy Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Aneta Kościołek Dietetyk, biotechnolog, specjalista ds. zdrowia publicznego. Doktorantka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Z kolei maluszkom, u których wystąpiły objawy alergii na mleko modyfikowane, podaje się preparaty mlekozastępcze, niezawierające białka mleka krowiego w ogóle. Objawy alergii na mleko modyfikowane. Wysypka u niemowląt to częsty objaw alergii pokarmowej. Nie oznacza to, że każde krostki pojawiające się na buzi dziecka należy Alergia u niemowlaka może pojawić się już w pierwszych tygodniach życia. Jest to alergia pokarmowa, która może wystąpić zarówno u dzieci karmionych mieszankami mlecznymi jak i mlekiem mamy. Pokarm matki również może uczulać niemowlę. Jakie są objawy alergii pokarmowej u niemowlaka? Alergia u mojej pierwszej córki miała przebieg książkowy. W drugim tygodniu życia zaczęły jej dokuczać kolki jelitowe. Pojawiały się o dwóch stałych porach w ciągu doby – w godzinach wieczornych i nad ranem. Trwały około półtorej godziny. Po dwóch miesiącach dołączyła się wysypka. Kolki zakończyły się po około pięciu miesiącach, a wysypka (w tym na pupie i kroczu), zamieniła się w pękające i krwawiące ranki. Kiedy dziewczynka skończyła rok zaczęły się przewlekłe katary i powtarzające się zapalenia oskrzeli. Alergia pokarmowa u niemowlaka Pediatra zalecił mi dietę eliminacyjną. Głównym winowajcą było mleko, więc nie mogłam jeść mleka krowiego i dużej części jego przetworów a także innych potencjalnie alergizujących produktów. Dzięki diecie po kilku miesiącach opanowana została męcząca wysypka. Potem, kiedy półrocznemu dziecku wprowadzałam jedzenie dodatkowe, dokładnie sprawdzałam skład produktów. Każda próba włączenia do jadłospisu mleka krowiego powodowała kolejne chorobowe reakcje (katar, kaszel, zapalenie oskrzeli). Teraz dziewczynka ma ponad pięć lat i je wszystko, ale na wiosnę dostaje leki, które pozwalają jej przetrwać katar i kaszel (czasami pojawia się też gorączka), który towarzyszy pyleniom roślin. Nadwrażliwość układu immunologicznego Alergia to nadwrażliwość układu immunologicznego np. na kurz, pyłki roślin, składniki pokarmowe, sierść zwierząt. Lista przykładów możliwych reakcji alergicznych jest długa. Może to być katar sienny (pyłkowica), astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry, alergia na leki czy niektóre pokarmy. Alergia u niemowląt, w tej chwili występuje dość często. Może wystąpić już między 2. a 3. miesiącem życia, choć zdarzają się również przypadki alergii u noworodków. Najczęstszą postacią alergii u niemowląt jest nietolerancja białka mleka krowy. W tym czasie trzeba je wykluczyć z diety matki karmiącej. Nawet niewielkie ilości alergenu mogą podrażniać system odpornościowy dziecka, dlatego mamom karmiącym zaleca się wtedy wyeliminowanie z diety mleka krowiego pod każdą postacią – twarożki, serki, jogurty, sery, masło, słodycze. Ogranicza się też jedzenie produktów, które uznawane są za najsilniejsze alergeny i często wywołują objawy nadwrażliwości pokarmowej. Są to cielęcina, wołowina, jajka kurze, ryby, orzeszki ziemne i laskowe, soja, kakao, czekolada, poziomki, truskawki, cytrusy i pomidory. Pediatrzy są zgodni, że alergii u niemowląt najlepiej zapobiega karmienie piersią. A najskuteczniejszą ochroną przed alergią jest wyłączne karmienie piersią do szóstego miesiąca życia, bez pokarmów uzupełniających. Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) mówią, że we wczesnym okresie życia i rozwoju dziecka (0 – 6 miesięcy) karmionego mlekiem matki, nie ma potrzeby dokarmiania ani dopajania. Przede wszystkim chodzi tu o mleko modyfikowane, które też może być alergenem. Drugim w kolejności rodzajem alergii, który dotyka niemowlęta, jest alergia kontaktowa - przede wszystkim na substancje, zawarte w kosmetykach pielęgnacyjnych i środkach piorących, ale niektóre niemowlęta bywają uczulone na przykład na pampersy. Najrzadziej u niemowląt występują alergie wziewne.Musisz jednak wiedzieć, że alergia pokarmowa u niemowląt może wystąpić też u dzieci karmionych piersią. W tym przypadku winne są alergeny przenikające do pokarmu z diety mamy. Alergia na białko mleka krowiego u niemowląt karmionych piersią zdarza się często, co wskazuje na siłę tego białka jako alergenu.
Najczęstsze alergie pokarmowe u niemowląt Układ pokarmowy i odpornościowy niemowlęcia nie jest do końca rozwinięty, dlatego jest ono bardziej podatne na wystąpienie alergii pokarmowej. Alergia pokarmowa jest nieprawidłową odpowiedzią układu odpornościowego dziecka i dotyczy około sześciu dzieci na 100, najczęściej są to niemowlęta. Jakie czynniki mogą uczulać dziecko? Najczęściej występującą alergią pokarmową jest alergia na białko mleka krowiego. Na szczęście zazwyczaj alergia ustępuje przed ukończeniem 5 roku życia. Innymi częstymi alergenami są: białko jaja kurzego, ryby, zboża, pomidory, czekolada, pleśnie, soja, owoce morza. Objawy alergii pokarmowej u niemowlęcia. Najczęściej alergia pokarmowa występuje u niemowląt karmionych mieszanką modyfikowaną, ale zdarza się również u dzieci karmionych naturalnie. Pierwszymi objawami alergii są: bóle brzucha, biegunki, wymioty, zmiany na skórze, kolki i wzdęcia. Jeśli dieta dziecka jest rozszerzona o nowe pokarmy, mogą pojawić się objawy ze strony układu oddechowego, na przykład katar, kaszel lub sapka. Jeśli mamy do czynienia z alergią na białko mleka krowiego, najczęściej objawy suchej i pękającej skóry pojawiają się na twarzy, brzuchu, pod pachami, w zagięciach łokci i kolan. Zdarza się, że ciemieniucha może być objawem alergii. Ciemieniucha objawia się żółtymi łuskami na skórze głowy w okolicy ciemiączka, które przypominają łupież. Zazwyczaj znika po ukończeniu 3 miesiąca życia, lecz w przypadku alergii utrzymuje się dłużej. Alergia? Co dalej? W pierwszej kolejności trzeba skonsultować się z lekarzem, wykona on badanie fizykalne oraz wywiad. Może zlecić wykonanie testów alergicznych skórnych bądź z krwi. Jeśli potwierdzą się przypuszczenia o alergii np. na białko mleka krowiego, należy zastosować dietę eliminacyjną. Matki dzieci karmionych piersią muszą wyeliminować produkty mleczne, a dzieci karmione mieszanką mlekiem modyfikowanym dla alergików. Jeśli u dziecka jest już rozszerzona dieta, również nie podajemy dziecku produktów mlecznych. Po odstawieniu alergenu suchość skóry, ciemieniucha i inne objawy powinny zniknąć, lecz nie zawsze udaje się wykryć alergen. Wtedy często matki zmagają się z uciążliwymi objawami np. atopowym zapaleniem skóry. Leczenie zapalenia skóry jest trudne, wymagane jest stosowanie emolientów oraz leków przepisywanych przez lekarza. Skóra dziecka już zawsze będzie wrażliwsza, dla tego trzeba zadbać o jej odpowiednie nawilżenie i stosowanie hipoalergicznych proszków do prania. 2019-05-24T06:39:34+00:00
Testy pokarmowe warto wykonać w sytuacji, gdy mamy do czynienia z alergią pokarmową. Alergia pokarmowa jest dość częstą przypadłością, zarówno u dzieci jak i dorosłych. Uczulać może wiele różnych produktów np. gluten, orzechy czy pomidory. W przypadku pojawienia się tego rodzaju alergii należy wykonać odpowiednie testy
Alergia a karmienie piersią – to temat, który stale jest obecny na forach internetowych. Mamy pytają, czy dziecko, które ma objawy alergii pokarmowej należy odstawić od piersi, jak powinna wyglądać dieta eliminacyjna i jakie produkty najczęściej uczulają. Postaramy się odpowiedzieć na te pytania i rozwiać niektóre wątpliwości dotyczące karmienia piersią dzieci z alergią pokarmową. Alergia u dzieci karmionych piersią pojawia się znacznie rzadziej niż u niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym. Dzieje się tak, ponieważ mleko mamy jest swoistą naturalną szczepionką: znacznie obniża ryzyko wystąpienia u dziecka alergii pokarmowych, biegunek i wielu innych chorób. Szacuje się, że na alergię pokarmową narażonych jest zaledwie 0,5-2 procent dzieci karmionych piersią. Alergia u dziecka karmionego piersią – objawy alergii u dziecka Mama karmiąca piersią niemowlę z alergią pokarmową, musi szczególnie dbać o swoją dietę, ponieważ to, co je i pije, ma wpływ na dziecko. Jeśli będzie jadła produkty, na które dziecko jest uczulone, organizm malca zareaguje natychmiast. Dziecko może mieć kolkę, wzdęcia, zaparcia i biegunkę. Mogą się również pojawić: katar, kaszel, świszczący oddech, sapka, wysypka na skórze, ponadto dziecko może słabo przybierać na wadze. Alergia u dziecka karmionego piersią – mama musi zmodyfikować dietę Jedynym sposobem leczenia alergii pokarmowej u dziecka karmionego piersią jest wyeliminowanie z diety mamy składników uczulających. Nie należy w żadnym wypadku rezygnować z karmienia piersią, ponieważ to nie mleko matki uczula, ale składniki w nim zawarte pochodzące z pożywienia. Koniecznie trzeba obserwować dziecko. Jeśli po karmieniu mama zauważy, że malec ulewa, ma kolkę lub biegunkę, może to oznaczać, że coś co zjadła wcześniej, wywołało u dziecka reakcję alergiczną. Alergia u dziecka karmionego piersią – produkty, które najczęściej uczulają mleko krowie, nabiał (jogurty, kefiry, śmietana, lody, sery, twarożek), jaja, zboża, orzechy, produkty sojowe, cytrusy, truskawki, pomidory, seler, czekolada, ryby Alergia u dziecka karmionego piersią – o czym warto pamiętać Dzieci z alergią powinny być jak najdłużej karmione piersią, a podczas rozszerzania diety należy bardzo ostrożnie wprowadzać kolejne produkty do jadłospisu malca. Ponadto dziecko z alergią należy szczególnie chronić przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, dymem papierosowym, kurzem, pleśniami, pierzem, wełną i sierścią zwierząt. Na temat kamienia piersią dziecka z alergią możesz porozmawiać na naszym forum. Dieta kobiety karmiącej Dieta kobiety karmiącej (i w połogu) powinna być rozszerzona o wiele substancji odżywczych i produktów. Tymczasem młode mamy często robią na odwrót i zaraz po porodzie przechodzą na bardzo restrykcyjne diety. Nie jest to dobre ani dla mamy, ani dla dziecka. Jak jeść by zapewnić zdrowie swojemu dziecku, które produkty pozytywnie wpłyną na ilość i jakość pokarmu, co jeść by organizm po porodzie szybciej się zregenerował - te i inne pytania dotyczące diety w czasie karmienia piersią zadaliśmy ekspertowi. Zalety karmienia piersią: mleko matki Mleko matki to dla niemowlęcia najlepszy pokarm, ponieważ zawiera wszystkie substancje odżywcze, witaminy, enzymy oraz przeciwciała. To najważniejszy argument za tym, że warto karmić piersią. Zapytaliśmy eksperta o to jakie są inne zalety karmienia piersią. Dowiesz się również kiedy powinno się odstawić dziecko od piersi oraz w jakich przypadkach karmienie piersią jest niemożliwe. Niektóre badania przemawiają, że jednym ze środków, które mogą wpłynąć na zmniejszenie ryzyka rozwoju alergii pokarmowej u niemowląt jest karmienie piersią. Potwierdzono, że u dzieci karmionych piersią przez co najmniej pierwszych 6 miesięcy życia obserwuje się rzadsze występowanie alergii. Alergia a rozszerzane diety niemowlątFot: nuzza11 / Alergia pokarmowa u niemowląt to wszystkie nieprawidłowe reakcje pojawiające się po spożyciu pokarmu, które zachodzą na skutek uruchomienia w organizmie mechanizmów immunologicznych. W okresie noworodkowym i niemowlęcym podstawowym pokarmem jest mleko matki lub mieszanka modyfikowana produkowana na bazie mleka krowiego. Zdaniem specjalistów rozwój alergii pokarmowej u niemowląt stanowi wypadkową predyspozycji genetycznej, tzw. czynników środowiskowych, oraz czynników wspomagających, wśród których wymienia się niedojrzałość przewodu pokarmowego, choroby przewodu pokarmowego oraz wrodzone i nabyte defekty immunologiczne. Alergia pokarmowa u niemowląt Nadwrażliwość pokarmową należy rozumieć jako każdą reakcję, która jest czasowo zbieżna ze spożyciem pokarmu i się powtarza. Alergia pokarmowa u niemowląt pojawia się wówczas, gdy nadwrażliwość występuje z udziałem mechanizmów immunologicznych. Według definicji zaproponowanej przez Europejską Akademię Alergologii i Immunologii Klinicznej (European Academy of Allergology and Clinical Immunology – EAACI) alergia pokarmowa może mieć charakter IgE-zależny lub komórkowy. Ta pierwsza występuje najczęściej. Reakcje występują wtedy w krótkim czasie lub bezpośrednio po spożyciu pokarmu uczulającego. Nietolerancja pokarmowa u niemowląt dotyczy najczęściej białka mleka krowiego. Szczyt jej występowania przypada na wiek niemowlęcy. Według danych statystycznych dotyczy aż 4,5% dzieci w pierwszym roku życia – alergia pokarmowa u niemowląt karmionych piersią rozwija się u około 1,8%, a alergia pokarmowa u niemowląt karmionych sztucznie dotyczy 2,7%. Zobacz film: Alergia a nietolerancja. Źródło: Wiem co jem Nietolerancja pokarmowa u niemowlaka – objawy Nietolerancja pokarmowa u niemowlaka może mieć rozmaite objawy, które mogą wystąpić w obrębie jednego narządu lub dotyczyć kilku narządów jednocześnie. Obserwuje się niekiedy tzw. marsz alergiczny, w skład którego wchodzą symptomy żołądkowo-jelitowe, wyprysk, astma i alergiczny nieżyt nosa. Objawy kliniczne alergii pokarmowej mogą pojawić się już w pierwszych dniach po urodzeniu. Z zakresu układu pokarmowego mogą się pojawić zaparcia, wymioty, ulewanie, wzdęcia, kolka jelitowa, biegunka, stolce z domieszką krwi i śluzu, zaburzenia motoryki górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, zapalenie błony śluzowej jelita cienkiego i grubego indukowane pokarmem oraz eozynofilowy naciek błony śluzowej przewodu pokarmowego. W przypadku układu oddechowego typowe symptomy stanowią: sapka, kaszel, nieżyt nosa, świszczący oddech, obturacja oskrzeli, astma wczesnodziecięca oraz nawracające dolegliwości ze strony gardła, migdałków, krtani i uszu. Najczęściej jednak alergia pokarmowa u niemowląt daje objawy skórne, takie jak: pokrzywka, wyprysk i obrzęk. Nierzadko towarzyszy im świąd. W około 30% przypadków skóra bywa jedynym narządem objętym reakcją alergiczną. Można zauważyć spadek masy ciała. Dziecko jest płaczliwe, markotne, apatyczne i ospałe. Mogą się pojawić okresowe zwyżki temperatury ciała i powiększenie obwodowych węzłów chłonnych. Rozpoznanie alergii pokarmowej u niemowląt Diagnostyka alergii pokarmowej jest procesem złożonym. W przypadku niemowląt opiera się przede wszystkim na obrazie klinicznym i badaniach laboratoryjnych. Postępowanie diagnostyczne rozpoczyna się od wywiadu z rodzicami, przy czym zwraca się szczególną uwagę na zjawisko atopii w rodzinie, które podnosi ryzyko występowania alergii pokarmowej u dziecka. Następuje badanie fizykalne, które obejmuje ocenę narządów i układów. W przypadku dzieci do 6 miesiąca życia typowe są objawy żołądkowo-jelitowe, a dla niemowlaków w wieku 7–12 miesięcy dominują symptomy wyprysku niemowlęcego. W niektórych ośrodkach wykonuje się punktowe testy skórne (SPT). Polegają one na nałożeniu na niezmienioną skórę (skóra przedramienia) alergenu i nakłuciu jej lancetem Morrowa Browna. Powszechnie stosowane są testy typu prick, wyposażone w standardowe alergeny pokarmowe. Możliwe jest także wykorzystanie świeżych alergenów metodą prick by prick (nakłucie pokarmu igłą, którą następnie kłuje się chorego). Wykonać można także skórny ekspozycyjny test pokarmowy (SAFT), który polega na aplikowaniu podejrzanego pokarmu na skórę chorego (plecy lub przedramiona). Jest on bardzo przydatny w diagnostyce natychmiastowych reakcji pokarmowych. W testach wykorzystuje się pokarmy spożywane przez dziecko na co dzień, dostarczone przez opiekunów (alergeny natywne). Odczyty przeprowadza się po 10, 20 i 30 min. od ekspozycji. Konieczne jest oznaczenie całkowitego stężenia immunoglobuliny E w surowicy i niekiedy doustne próby prowokacji pokarmowej. Występują one w następujących postaciach: otwarta – pokarm w postaci naturalnej; pojedynczo ślepa, kontrolowana placebo – pokarm ukryty, zamaskowany wygląd, kolor, smak i zapach (w kapsułkach, w postaci płynnej lub stałej w innych pokarmach); podwójnie ślepa, kontrolowana placebo – pokarm ukryty, zamaskowany wygląd, kolor, smak i zapach; chory i personel medyczny nie znają testowanego pokarmu, pokarm i placebo są przygotowywane i kodowane przez osobę trzecią. Warto zastosować także dietę eliminacyjną: u niemowląt karmionych piersią konieczna jest eliminacja podejrzanych pokarmów w diecie matki na czas 1–4 tygodni, u niemowląt karmionych mieszanką modyfikowaną trzeba wprowadzić preparat o wysokim stopniu hydrolizy białka na czas 1–4 tygodni. Zobacz film: Testy na alergię Bibliografia: 1. Nowak P., Alergia pokarmowa u dzieci, „Farmaceutyczny Przegląd Naukowy”, 2007, 2, s. 22–27. 2. Kaczmarski M., Matuszewska E., Diagnostyka alergii i nietolerancji pokarmowej u dzieci, „Alergia Astma Immunologia”, 2000, 5(2), s. 77–81. 3. Zawadzka-Gralec A., Alergia pokarmowa u noworodków i niemowląt, „Apteka Media”, 2012, s. 32-36. 4. Czarnecka‑Operacz M., Sadowska‑Przytocka A., Alergia pokarmowa a choroby skóry u niemowląt i małych dzieci, „Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 2012, 8(1), s. 56–61. 5. Kaczmarski M., Wasilewska J., Jarocka-Cyrta E. i wsp., Alergia pokarmowa u dzieci i młodzieży. Polskie stanowisko. Część II – Diagnostyka i leczenie, „STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA”, 2011, 9, s. 31–56. 6. Szałowska D., Bąk-Romaniszyn L., Różne manifestacje kliniczne alergii na białko mleka krowiego, „Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 2012, 8(3), s. 239–245. 7. Walczak M., Grzelak T., Kramkowska M., Czyżewska K., Food allergies in children – aspects of epidemiology and diet management, “Journal of Medical Science”, 2014, 3(83), s. 255–259.
Poznaj objawy skazy białkowej. U niemowląt uczulonych na białko zauważyć można kilka objawów alergii. Są to: drobne, czerwone krostki rozsiane na twarzy i całym ciele; suchy, świecący się naskórek na policzkach i tułowiu; skóra łuszcząca się w zgięciach łokci i kolan; częste ulewanie pokarmu i wymioty; ataki kolki jelitowej
